دولتمردان باراک اوباما، این روزها از تریبون های متفاوت می گویند هیچ مانعی بر سر راه اجرایی شدن برجام نیست.
به گزارش خبرنگار
سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،
بدون تردید توافق هسته ای میان ایران و گروه ۱+۵، موسوم به برجام می بایست
تعلیق و لغو بسیاری از تحریم های اقتصادی موجود علیه ایران را به همراه
داشته باشد و بخش عمده ای از فشارهای موجود بر روی اقتصاد کشور را کاهش
بدهد که، در صورت تحقق کامل؛ این مهم می تواند ایران را برای استفاده از
این منابع، در جهت پیشبرد برخی از اهداف عالیه سیاست خارجی خود یاری رساند.
در این میان کنگره ایالات متحده باید نقشی حیاتی بر اجرای توافق مذکور
داشته باشد. با این حال، کنگره آمریکا در این مقطع حساس نباید به تصویب
تحریم های جدید، در ارتباط با بهانه های واهی و کذب تروریسم یا نقض حقوق
بشر بپردازد، چرا که این اقدام از سوی جمهوری اسلامی ایران و جامعه بین
المللی به مثابه اقدامی علیه برجام تلقی می شود.
بر خلاف اجرای تعهدات تهران در برجام، اما مجلس فرمایشی / صهیونیستی
سنا به همراهی کاخ سفید، همچنان به سنگ اندازی های خود در عمل به تعهداتش
ادامه می دهد. کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا اخیرا طرح هایی را
بررسی کرده که، دولت آمریکا را به تدوین راهبردی برای مقابله با آنچه
«اقدامات ایران در منطقه خاورمیانه» خوانده شده، در پرتو برجام ملزم می
کند. به نظر می رسد مخالفت مقامات واشنگتن با طرح های جدید تنها نمایش
تبلیغاتی در مقابل جامعه جهانی است.
در
حالی که پس از اجرای توافق هسته ای میان ایران و گروه 5+1، به نظر می رسید
آمریکا به تحریم های خود علیه ایران پایان دهد، اما شواهد و مستندات حاکی
از آن است این اقدامات خصمانه تمامی ندارد و هر روز بر ابعاد تحریم های بی
مورد و ظالمانه افزوده می شود. ایران بر اساس توافقات هسته ای به همه
تعهدات خود عمل کرده و یوکیو آمانو، دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی
نیز بارها در گزارش های خود این مسئله را تایید کرده است، اما با این حال
بدعهدی آمریکا در عمل به تعهداتش در برجام همچنان ادامه دارد.
غرب در یک دهه گذشته با موج سواری روی برنامه هسته ای ایران و
تهدید خواندن آن برای صلح جهانی!! تحریم های گستردهای را علیه کشورمان
اعمال کرد، اما با توافق هسته ای و از بین رفتن تهدیدهای ادعایی، واشنگتن
مسائل دیگر از جمله مسائل «حقوق بشری و حمایت از تروریسم» را دستمایه قرار
داده تا همچنان ساختار تحریم ها علیه ایران را حفظ کند.
مقامات
دولت باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، این روزها از تریبون های متفاوت می
گویند هیچ مانعی بر سر راه اجرایی شدن برجام نیست و واشنگتن به تعهدات خود
در قالب توافق هسته ای پایبند است، اما این ظاهر قضیه است و در اصل کنگره
آمریکا همچنان در مسیر متفاوتی حرکت می کند. کنگره آمریکا که پس از برجام
به بهانه های مختلف مثل «آزمایش های موشکی ایران»، تحریم هایی را علیه
کشورمان تصویب کرده بود، این روزها طرح های تحریمی جدیدی را در دست بررسی
دارد که به دولت آمریکا این اجازه را می دهد تا فشارها علیه ایران را تشدید
کند.
جمهوری
خواهان سنای آمریکا در حال برقراری ارتباط بین نزاع بر سر تحریم های ایران
و لایحه سیاست دفاعی آمریکا و همچنین به دنبال تمدید تحریم ها علیه تهران
تا سال 2031 هستند. قانونگذاران آمریکایی معمولاً این لایحه را ابزاری
مناسب جهت معرفی طرح های ضد ایرانی و تحریم علیه این کشور می بینند. طرح
جدید کنگره با عنوان «راهبردهای خاورمیانه در پرتو توافق هستهای با ایران»
که در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا بررسی شد، وزیر خارجه
آمریکا را با همکاری وزیر دفاع، سایر اعضای شورای امنیت ملی و سران
وزارتخانهها و سازمانهای دولت آمریکا ملزم به تدوین راهبرد ذکر شده می
کند. قانونگذاران آمریکایی به علاوه از دولت این کشور خواستهاند برای
اطمینان بخشی به متحدان خاورمیانه ای واشنگتن در دوران پسا برجام تلاش
کند.
دولت
آمریکا در سال های اخیر به خصوص پس از برجام، برای اینکه بتواند امنیت
متحدان خاورمیانه ای خود را بیش از پیش تضمین کند از اقدامات ایران در
منطقه که به گفته آنها اقدامات «بی ثباتساز» است انتقاد کرده است. حتی
واشنگتن سال گذشته برای تضمین دهی بیشتر به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس
که از توافق هسته ای ایران با غرب نگران بودند، وعده داد تا سپر موشکی خود
در خلیج فارس را برای مقابله با تهدیدات احتمالی ایران مستقر کند.
از
سوی دیگر، «کلی آیوت»، سناتور جمهوری خواه آمریکا پیشنهاد کرده طرح توسعه
تحریم های موشکی علیه ایران که از حمایت 18 سناتور دیگر هم برخوردار است به
لایحه بودجه دفاعی آمریکا اضافه شود. در شرایطی که دیپلمات های سازمان ملل
و ایرانی بارها گفته اند که آزمایش های موشکی ایران نقض برجام و قطعنامه
2231 شورای امنیت سازمان ملل نیست، کنگره آمریکا اصرار دارد که این آزمایش
ها نقض آشکار برجام است تا به این بهانه تحریمهای جدیدی را علیه ایران
تصویب کند.
همچنین
طرح هایی مبنی بر تحریم نفرات ایرانی دخیل در دستگیری تفنگداران آمریکایی
در آبهای خلیج فارس، در حال بررسی است. در این زمینه جان کورنین، سناتور
ایالت تگزاس متمم را پیشنهاد داده است که خواستار تحریم مقامات ایرانی به
خاطر بازداشت 10 تفنگدار دریایی آمریکایی شده است؛ تفنگداران دریایی
آمریکایی پس از ورود به آبهای سرزمینی ایران در خلیج فارس بازداشت شدند،
اما پس از عذرخواهی واشنگتن، در دی ماه سال گذشته آزاد شدند.
تحریم
شرکت هواپیمایی ماهان، منع عقد هر گونه قرارداد با کسانی که با ایرانی
های تحت تحریم یا با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارتباط دارند، از دیگر
برنامه های کنگره برای مقابله با ایران است.
«قانون
تحریم ایران» مصوب سال 1996 است و زیربنای بسیاری از تحریم های وضع شده
علیه ایران به بهانههای مختلف را تشکیل می دهد. این قانون در دسامبر 2016
منقضی می شود و نمایندگان کنگره در ماههای گذشته بارها گفتهاند قصد
دارند این قانون را برای 10 سال دیگر تمدید کنند، اما کاخ سفید خواستار
اجتناب از شتابزدگی شده و تهدید کرده است که هر گونه اقدام نمایندگان در
این باره را وتو خواهد کرد.
ممنوعیت خرید آب سنگین از ایران
در
شرایطی که قرار بود طبق توافقات انجام شده آمریکا 30 تن آب سنگین از ایران
خریداری کند، اعضای مجلس نمایندگان امریکا در تلاش برای تضعیف توافق هسته
ای میان ایران و 5+1، به ممنوعیت خرید آب سنگین از ایران
رای دادند تا اقدام خصمانه دیگری علیه ایران بردارند. ممنوعیت خرید آب
سنگین از ایران در حالی به تصویب مجلس نمایندگان می رسد که طرحی مشابه در
سنا که ماه گذشته مطرح شده بود، به واسطه مخالفت نمایندگان دموکرات نتوانست
آرای لازم را کسب کند و به تصویب برسد. به این ترتیب، اکنون باید دید که
سنا بار دیگر در قبال مطرح شدن این مورد در قالب لایحه انرژی این کشور چه
واکنشی نشان خواهد داد. گفتنی است دولت باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا
ماه گذشته میلادی قرار داد خرید 38 تن آب سنگین از ایران را به ارزش 8/6
میلیون دلار نهایی کرد. سناتورهای جمهوریخواه که نتوانسته اند مانع از
اجرای توافق هستهای ایران شوند، هنوز سرخوردگی و ناامیدی خود را از این
توافق ابراز می کنند. جمهوری خواهان در شرایط کنونی همه تلاش خود را برای
مقابله با تصمیم دولت آمریکا در خرید آب سنگین از ایران متمرکز کرده اند.
مخالفت کاخ سفید؛ نمایش برای خانه احزاب دموکرات
به
رغم مخالفت کاخ سفید با طرح های جدید، نمی توان روی اظهارنظرهای مقامات
دولت اوباما چندان حساب باز کرد و به نظر می رسد این مخالفت ها نوعی خیمه
شب و نمایش تبلیغاتی در مقابل ایران و جامعه جهانی است تا نشان دهد که دولت
آمریکا در ظاهر به دنبال اجرای برجام است. این ادعا با توجه به اقدامات
مخربانه و بدعهدی دولت آمریکا در عمل به تعهداتش در دوره پسا برجام عینیت
پیدا می کند و حتی شرکت های اروپایی تا کنون از ترس تحریم های آمریکا بطور
کاملا جدی حاضر به مبادله با ایران نشده اند. به تعبیری، گویی یک بده
وبستان بین کنگره و کاخ سفید وجود دارد و در اقدامی هماهنگ، یک طرف که مجلس
آمریکا باشد دائما مشغول سنگ اندازی پیش روی برجام است و در مقابل دولت
اوباما بصورت نمایشی مخالفت خود را ابراز می نمایند. بنابراین شاید طرح وتوی اوباما را نوعی خیمه شب بازی سیاسی و نمایش برای جلب نظر خانه احزاب دموکرات قلمداد کرد.
مقامات کاخ سفید طرح های جدید کنگره را در راستای تداخل در اجرای برجام
اعلام کرده و مخالفت خود را با آن ابراز کردهاند. آدام زوبین، معاون
وزارت خزانه داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی ضمن مخالفت با این
طرح ها، گفته است:«اگر بنا باشد که قوانین جدید از طریق از میان برداشتن
تعهداتی که ما داده ایم، توافق هسته ای را مخدوش کند، این یک مشکل خواهد
بود» زوبین گفته است:«به طور حتم متحدان ما در سراسر جهان، پس گرفتن بخش
زیادی از تخفیف تحریم ها را سوء نیت ما محسوب می کنند».
بسیار
ضروریست تا دولتمردان آمریکایی نگاه خود به دیپلماسی با ایران به عنوان یک
نقطه ضعف را کنار بگذارد، نقطه ضعفی که همواره ایالات متحده را عاجز از
درک صحیح نحوه تعامل با جمهوری اسلامی کرده است. این دیپلماسی می تواند ضمن
حل مشکلات منطقه، دیدگاه موجود در ایران در خصوص آمریکا را تغییر دهد.
بنابراین توصیه می شود دولتمردان آمریکایی بجای تکرار نطق دستوری لابی
صهیونیستی آیپک در صحن مجلس و مخالفتهای اوباما با کنگره که بیشتر برای جلب
حمایت درون گفتمانی بازخورد دارد، محدودیت های موجود برای تعامل دیپلماتیک
با دیپلمات های ایرانی را از میان بردارند تا بیش از این در مقابل منطق
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دچار سرگیچه سیاسی نشوند.